Haur txikien kasketak portaera naturalak dira beren garapenean, nahiz eta beren zaintzaileentzat etsigarriak eta etsigarriak izan.
Gainezka emozional horiek, pataleta edo berrintxak ere esaten zaienak, zuen seme-alaben garunak estaltzen duen sentimendu-olatu kontrolaezina dira. Helduak zaretenez, olatua munduko maitasun osoarekin igaro dadin baliabideak eskain ditzakezue, olatu geldiezina eta kontrolik gabea baita.
Kasketak, amorrua emozio nagusi dutela, guztiz normalak dira. Bi urte inguru izaten dituzte, baina zazpi edo zortzi hilabete inguru irauten dute, eta bi urte baino gehiago iraun dezakete.
Zein dira kasketen kausak?
Haurren kasketak arrazoi sinpleek eragin ditzakete, hala nola nekeak, goseak edo loak, baina baita beste sentimendu konplexuago batzuek ere, hala nola frustrazioak, atsekabeak, nahasmenak edo beldurrak. Berrintxearen bidez, haurra helduaren agintearen aurka matxinatzen ari da eta indibidualtasuna eskatzen du.
Trenkaden eginkizun nagusiak hauek dira:
- Ingurunetik bereizten laguntzen diete, eta izaki independente gisa identifikatzen has daitezke.
- Negarraren, garrasien eta kolpeen bidez, deskarga emozionala egiten dute.
- Ingurunea aldatzen dute zerbait erreklamatzeko, hala nola, arreta.
- Nortasuna sendotzen dute.
- Mugak non dauden aztertzen eta ikasten dute.
Nola jokatu kasketen aurrean
Ez dago trenkaden aurrean nola jokatu azaltzen duen formula magikorik. Hala ere, aholku batzuei jarrai diezaiekezue, gainezka horien aurrean kontrola ez galtzeko, eta guztiok, helduok eta haurrek, ikaskuntza bat lor dezazuen, baita berrasketak ere.
- Gogoan izan emozioen gainbehera dela, ez zuena. Helduak zaretenez, zuen emozioak kudeatzeko tresnak dituzue, eta garrantzitsua da lasai egotea. Kontuan izan haurrak behar duela zuen laguntza adibide gisa, pixkanaka-pixkanaka autogestio emozionaleko mekanismoak integratzeko.
- Bere mailan jartzea.Barkatu edo eseri zuen semearen aurrean, ikusizko harreman horizontala ezartzeko eta asertibitatez eta konfiantzaz hitz egiteko.
- Oso urduri edo urduri bazaude, itxaron intentsitate hori pasatu arte, eta ez saiatu arrazoitzen lasaitu arte. Aldez aurretik hitzartu ditzakezue erlaxazio-teknikak horrelako uneetan, edo besarkada bat eskaini.
- Emozioak balidatzea. Honelako esaldiak erabil ditzakezue: “ikusten dut haserre zaudela”, “ikusten dut esan dizudan hori ez zaizula gustatu”, “ulertzen dut beste gaileta bat nahi duzula eta amonak ezetz esan duela”. Azken finean, beren emozioak ezagutu eta haiei hitzak jartzea, haurrari gertatzen zaionarekiko enpatia sortzea, gustatu ez arren, edo heldu gisa ulertezina izatea.
- Izan ditzakeen kalteak geldiaraztea. Garrantzitsua da gune seguru bat eskaintzea minik har ez dezaten edo beste aukerarik izan ez dezaten, nahigabetutako eta trenkada eragin dien hori adieraz dezaten:
- “Garrasi egin behar baduzu, kanpora atera gaitezke”.
- “Hau ez dago eginda botatzeko. Gauza bigunak botatzea eskaintzen dizut (kuxinak, pelutxeak, pilotak…)”.
- “Ez zait gustatzen beste pertsona batzuk itsastea, min egiten diezu. Kuxin honetan, sofan eta abarretan egin dezakezu”.
- Mugak garrantzitsuak dira. Batzuetan, muga faltagatik iristen da ertza, edo trenkadak muga horiek gainditu ditzaketen neurriak hartzen ditu. Ez diezue kapitulu hauei amore eman behar aldez aurretik hartutako erabaki bati badagokio. Horregatik komeni da elkarrizketa, familia osoak erabakiak hartzen parte hartzea (ahal den neurrian), akordioak lortzea eta errespetatzea.
Garrantzitsua da ulertzea haurra garapen-garaian dagoela, eta, beraz, zailtasunak dituela gertatzen zaiona ulertzeko. Zuek, gurasoak, lagunduko diozue ondoezik zaudenean.
