Gehien kezkatzen duen gaietako bat haurra behar duen elikagai guztia jasotzen ari den jakitea da. Bereziki, haurra amagandiko edoskitzeaz elikatzen denean.
Lehenengo semearekin ere gehiago kezkatzen da, eta, bereziki, lehenengo asteetan, haurraren asetasun-zeinuen aurrean segurtasun falta dagoenean, ez baitira hain nabarmenak. Egia esan, pisua edo elikagai-kopurua baino gehiago, haurraren itxura eta portaera dira haren osasunari buruzko informaziorik onena. Ez dago arrazoirik pentsatzeko haur bat elikagai gutxi jasotzen ari dela baldin eta:
- Kolore ona du (arrosa).
- Estimuluei erantzuten die.
- Denbora gehiena pozik edo lasai dago (logale egon gabe).
- Egunean bost eta zazpi pixoihal arteko moja, gernu zurbila duena.
Hartualdi bakoitzean ematen zaion denborak ere badu eragina
Ez da mugatu behar hartualdien iraupena: haurrak erabakitzen du zenbat denbora behar duen bularra emateko. Bi bularrak eskaini ahal dizkiozue, baina hobe da bata bestea eskaini aurretik erabat hustea. Bularreko azken esnea, koipe eta kaloria gehiago, hartzen ez badu, bi bularretako lehenengo esnearekin ase behar da, baina ez du behar adina kaloria hartuko eta laster gosea izango dute berriro. Gainera, bularretik ateratzen duen lehen esnea oso laktosa ugaria da, hesteak mugarik gabe xurgatu ezin duen azukrea, eta soberan hartzitzen dena gas gogaikarriak sortuz eta, batzuetan, haurtxoaren gorozkiak likidoagoak eta narritagarriagoak bihurtuz. Horregatik guztiagatik, nahikoa bada, ez da behartu behar bigarrena hartzera, eta bular bat txandakatuko duzue hartualdi bakoitzean.
Haurtxoak esnearen osagarria behar du?
Ama gehienek edoskitze hutsarekin elikatzen ahal duzue zuen umea. Hala ere, emakume askok (batzuetan okerreko gomendioei jarraituz) esne artifizialaren gehigarria sartzen dute, haurtxoak bularrarekin nahikoa ez duela pentsatzen baitute. Horrela hasten da, edoskitze mistoa deiturikoa, non amaren esnea eta formulakoa konbinatzen baitira, baina praktikan bularretik biberoia bakarrik hartzeko trantsizioa da. Hori ia beti saihestezina da, amagandiko edoskitzea eskaintzaren eta eskariaren legeak arautzen duelako, eta haurraren gosea beste esne batekin asetzeak ekoizpena murriztuko duelako.
Jakina, badira amagandiko edoskitzea galarazten duten arazo fisiko eta emozionalak, baina askoz maizago gertatzen dira behar bezala ezartzea eta mantentzea zailtzen duten mito faltsuak. Beraz, kontuan hartu behar da:
- Amaren esnea gutxi gorabehera ugaria izango da, baina beti kalitate onekoa. Hala ere, elikatu gabe egonez gero, zuen seme-alabak behar bezala hazteko gai zarete.
- Bularren tamaina-desberdintasuna haien gantz-ehunaren araberakoa da, eta ez bular-guruinaren kopuruaren araberakoa; beraz, ez da egia titi txikiek esne gutxi sortzen dutela. Gainera, lehenengo asteak igaro ondoren, ohizkoena eta gomendagarriena da bularrak hain beteak eta zurrunak ez izatea, baina horrek ez du esan nahi esnea izateari utzi diozuenik.
- Guztiz normala da, lehenengo asteetan, hartualdiak irregularrak eta oso ohikoak izatea, eta hori ez da esne faltaren zeinutzat hartu behar.
- Haur batek biberoi pixka bat titia eman ondoren onartzeak ez du esan nahi behar duenik.
- Une jakin batzuetan, haurtxoa kimu edo hazkuntza-krisi gisa ezagutzen diren denboraldietatik igarotzen da, eta denboraldi horietan elikaduran duen eredua aldatzen da. Hartualdiak kaotikoagoak, maizago bihurtzen dira eta umea haserre dago. Nahikoa da eskatzen duten maiztasunarekin bularra ematea eta pazientziarekin jokatzea. Ikusiko duzue egun gutxi barru kimua pasatuko dela.
- Gauza jakina da biberoi-gehigarri batek, eguneko azken hartualdiaren ondoren, ez duela lortzen tiroitik lo egitea.
- Pertzentil baxu batek ez du esan nahi umea pisu baxuan dagoenik eta, beraz, formulako esne gehigarria behar duenik. Hazkunde-grafikoek balio dute, besterik gabe, neurriak eta pisuak hilabeteotan izan duten bilakaera ikusteko; pediatrak baloratu behar du haurrari esnea ematen zaion edo ez.
Haurrari bularra ematean izaten diren akatsak
Ama askok zailtasunik gabe ezartzen dute amagandiko edoskitzea, eta horrela jarraitzen dute beharrezko iruditzen zaien denbora guztian (6 hilabeteko bularra ematea gomendatzen da, eta, ondoren, elikadura osagarriarekin batera, 2 urte bete arte gutxienez). Hala ere, badira zenbait akats maiz, amagandiko edoskitze esklusiboa arriskuan jar dezaketenak, konpontzen ez badira:
- Kontaktu goiztiarrik eza eta lehen hartualdi berantiarra. Erditu ondoren, umea ez da zuengandik bereiziko, salbu eta medikuak presaz justifikatzen badu. Azala goiz erabiliz gero, bularra ematea erraztuko dizue.
- Ordutegi zurruna. Amagandiko edoskitzea eskaeraren araberakoa da, eta hartualdien maiztasuna mugatzeak (haurtxoarentzat kaltegarria izateaz gain, gosea pasatzera behartzen baitute) esnea behar bezala ekoiztea eragozten du.
- Erabat hustu gabe. Halaber, ez duzue mugatu behar hartualdiaren iraupena. Haur bakoitzak denbora gehiago edo gutxiago beharko du bularra husteko. Ekintza horrek, behar bezala elikatzeaz gain, behar den esnea sortzen lagunduko du.
- Jarrera txarra. Jarrera desegokiak titiburuak kalte ditzake, baina esnea transferitzea ere zailtzen du.
- Esne artifizialaren osagarriak behar ez den moduan ematea.
