Eguzkiak organismoak D bitamina sintetizatzen laguntzen badu ere, haurra ez eguzkitan jartzea gomendatzen da. Izan ere, izpi ultramoreek larruazalean dituzten ondorio kaltegarriak (larruazalaren zahartze goiztiarra eta, kasu batzuetan, minbizia) gero eta nabariagoak dira, eta, horren ondorioz, sei hilabetetik beherako haur jaioberriek eta haurrek ez dute eguzkitan egon behar. Gainera, horien azala bereziki sentikorra da.
Paseatzeko orduan kontuan hartu beharrekoak eta eguzkitik babesteko neurriak
Aire librearekin kontaktuan egotea onuragarria den arren, garrantzitsua da eguzkitan zuzenean egotea saihestea, batez ere udan, goizeko 12:00etatik arratsaldeko 4:00ak arte. Gainera, txikienak babestu behar dituzue eguzkiaren eragin kaltegarrietatik, arropa eta itzala erabiliz.
Eguzkitik babesteko fotobabesaren garrantzia
Sei hilabete igaro baino lehen, Sendagaien eta Elikagaien Administrazioak (FDA) ez du fotobabesak erabiltzea gomendatzen; beraz, saihestu egin behar da haurrak eguzki-izpien eraginpean nahita egotea, eta aire zabaleko jarduerak mugatu behar dira eguneko erdiko orduetan.
6 hilabetetik aurrera, eta haurtzaro osoan, fotobabesleak erabil daitezke. Iragazki fisikoak (arropa, eguzkitakoak, txapelak…) egokiagoak dira adin goiztiarragoetan edo larruazal argietan. Larruazal sentikor edo atopikoen kasuan, hobe da fotobabesleak aukeratzea, larruazal mota horretarako formula berariazkoak erabiliz. Eta haurrak uretako jarduerak egiten arituko badira, fotobabesle horiek urarekiko erresistenteak izan behar dute.
Fotobabeslea haurra eguzkitan jarri baino ordu erdi lehenago eman behar da eta aldizka errepikatu, eguzki erredurak saihesteko.
Eguzkiari aurre egiten ere laguntzen du arropak
Eguzki-iragazkiek ez dute ordezkatu behar babesik sinpleena eta eraginkorrena: arropa. Hilabete beroenetan besoak eta hankak estaltzen dizkioten kotoizko oihal finekin babestu behar duzue haurra. Bisera edo hegal-kapelak dituzten txapelak ere jarri behar dizkiozue. Gogoan izan eguzki-babesle onena itzala dela, eta izpi ultramoreek hodeiak zeharkatzen dituztela; beraz, haur baten azala 10 edo 15 minutuan erre daiteke egun lainotsu batean).
Zer da D bitamina eta zertarako balio du?
D bitamina funtsezkoa da haurraren osasunerako, hezurrek kaltzioa modu egokian xurgatzen baitute, eta horrek lagundu egiten du behar bezala hazten eta garatzen. Bitamina horren gabeziak errakitismoa (hezur ahulak), txantxarra, arnas gaixotasunak (asma eta gaixotasun kardiobaskularrak, esaterako) izateko arriskua areagotzen du.
D bitaminaren urritasunari aurrea hartzeko, eguzki-esposizio ertaina eta egokia bermatu behar duzue, bai eta bitamina horretan aberatsa den dieta orekatua ere, zuen seme-alabak elikadura osagarria hasten duenean. Esnekiak (12 hilabetetik aurrera), arrain koipetsu freskoak eta kontserbetan, arrautza-gorringoak eta krustazeoak D bitaminaren iturri dira. Haurrak formula-esnea hartzen badu, D bitaminaz aberastutako bat aukeratu behar duzue.
Gehigarriak gomendagarriak al dira?
Haur batek behar duen bitamina guztia ekoizteko eguzkitan egon behar duen denbora herrialdearen eta urtaroaren araberakoa izango da. Azterketa baten arabera, apiriletik uztailera bitartean, nahikoa da egunean 10 minutuz eguzkitan egotea. Hala ere, urrian 30 minutu behar dira, eta urtarrilean 130 minutu egunean.
Egun, D bitaminaren gehigarri bat ematea gomendatzen da urtebete baino gutxiagoko bularra ematen duten haur guztiei. D bitaminarekin aberastutako esne artifiziala hartu eta egunean litro bat esne hartzera iristen ez direnentzat ere egokia da. Jaioberriak pediatrarengana egiten duen lehen bisitan, gehigarri horren berri emango dizute.
Zein dira D bitaminaren albo-ondorioak haurtxoetan?
Oso gutxitan izaten dira albo-ondorioak D bitaminaren gehigarriek, agindutako kopurua ematen bada. Halakorik bada, ohikoenetako bat kolikoak edo urdail-hesteetako eragozpenak dira, idorreria, beherakoa edo biak lagun ditzaketenak. Gehigarria hartu ondoren zure haurrak molestiaren bat badu, D bitamina-tantak agindu dituen pediatrari galdetu behar diozue, hark balora dezan.
