Seguramente sodes conscientes de que na actualidade os nenos nacen e crecen rodeados de tecnoloxía. Son a xeración dos chamados nativos dixitais. Con todo, poucos adultos saben que a presenza continua de pantallas como ordenadores, tabletas ou móbiles pode ter consecuencias graves en menores de catro anos.
A primeira infancia, dos 0 aos 7 anos, e sobre todo o tres primeiros anos de vida son esenciais para o desenvolvemento vital dun neno. Durante estes anos prodúcese o maior e máis intenso crecemento motor, social e emocional. Por este motivo, entre os 0 e 2 anos, o uso de dispositivos tecnolóxicos está totalmente desaconsellado pola Asociación Española de Pediatría. Dos 2 aos 4 anos, podedes regular o tempo fronte a pantallas a máximo unha hora ao día, tratando de que sexa o mínimo posible e sempre supervisado, é dicir, elixindo os contidos e en compañía dun adulto. Para nenos e nenas maiores de 5 anos non se recomenda pasar máis de 2 horas ao día diante dunha pantalla.
Como pais e nais, o importante é que teñades claro que a recomendación de cero pantallas até os dous anos é porque o voso fillo ou filla deixa de facer cousas importantes para o seu desenvolvemento: o tempo que está diante da pantalla é tempo no que non está a desenvolver habilidades imprescindibles, por exemplo xogos de psicomotricidade ou actividade física.
Como afectan as pantallas na infancia
- Dificultan o desenvolvemento da linguaxe.
- Atrasan o desenvolvemento da psicomotricidade grosa e fina.
- Diminúen a capacidade para interaccionar con nenos e adultos, tamén de aprender a manexar os seus rabietas e frustracións.
- Prexudican a capacidade para manexar os tempos de espera, de maneira que non aprenden a aprazar o desexo.
Alternativas ás pantallas
A realidade é que moitos nenos e nenas xa se iniciaron no uso de pantallas con poucos meses de vida. O ritmo de vida atarefado, a falta de tempo para pensar noutros recursos e as preocupacións propias da maternidade e a paternidade (por exemplo, que o bebé coma), pódevos levar a ofrecer as pantallas como recurso de distracción. Que podedes facer para evitar caer nisto?
- Lembrade que a alimentación non é soamente a inxesta de nutrientes, é un proceso que axuda ao desenvolvemento do bebé xa que lle convida a experimentar cos seus sentidos e mesmo a socializar. Se compartides mesa e comedes todos ao mesmo tempo, seguro que o momento da comida é máis agradable e non fan falta pantallas para axudarlle a comer.
- Podedes preparar unha pequena bolsa con xogos sinxelos que axuden ao neno ou nena a entreterse naqueles momentos nos que se recorría ao móbil ou á tablet. Por exemplo, nunha sala de espera, nun restaurante ou si viaxades. Un caderno e un par de lapis de cores, contos, bonecos, adhesivos… son algunhas das opcións.
- Deixade algúns dos seus xoguetes gardados durante un tempo, así cando necesitedes que se entreteña en casa podedes sacalos e serán unha novidade irresistible.
Cando usar as pantallas
Segundo a Organización Mundial da Saúde, e outros organismos como a Asociación Española de Pediatría, só hai un uso aconsellado para nenos e nenas de 2 a 3 anos: a comunicación con parentes a través de teléfono e videollamada.
En definitiva, un neno menor de dous anos non necesita pantallas en absoluto, dado que xa ten moitos estímulos para distraerse e aprender en por si coa súa contorna, por exemplo e sobre todo, xogando.
O xogo ao aire libre é moi importante para o seu desenvolvemento físico e intelectual, así como o tempo de calidade en casa, onde o pequeno pode despregar toda a súa creatividade, imaxinación e potencial a través do xogo libre e espontáneo.
Por último, debedes ter claro que o uso de dispositivos dixitais non pode substituír ningún tipo de atención pola vosa banda, ou como distracción para conseguir un obxectivo.