Unha das maiores preocupacións que podedes ter como familia cando decidistes ampliala é como afectará a chegada do novo bebé ao voso fillo ou filla. Pase o que pase, é moi probable que haxa un período de adaptación para o irmán ou irmá maior cando naza o bebé xa que até o momento, afixéronse a recibir toda a vosa atención.
Que son os celos entre irmáns
Os celos entre irmáns constitúen un dos principais conflitos dalgunhas familias, xa que a chegada dun bebé implica a reorganización da estrutura familiar tal e como se viviu até a data. O irmán toma un novo rol ante a chegada do bebé, e é normal que se mostre inseguro ou compita polo amor e a vosa atención, podendo crer que o vínculo convosco vai ser diferente, ou que xa non vos importará tanto.
Estes celos son naturais. Son un síntoma de que algo cambiou na súa realidade e é a súa maneira de expresar ese malestar ante o cambio. Son unha emoción coa que se libera o sentimento de perda dunha relación que importa moito.
Os celos son un signo de alarma, pero non vos debedes alterar, xa que é unha situación que se pode e debe acompañar. Ademais, hai que ter en conta que non teñen por que darse en todos os irmáns maiores (de feito, ás veces afloran no recentemente chegado). Os celos tamén poden aparecer de forma tardía (ao cabo dunhas semanas ou meses da chegada do recentemente nado)e que se poden expresar de forma diferente en cada neno, dependendo do carácter de cada un.
Como detectar os celos entre irmáns
En ocasións, os celos son facilmente identificables. O irmán ou a irmá que os padece exprésaos con claridade a través das palabras ou cun rexeitamento visible, como indiferenza ou condutas agresivas contra o bebé, contra a nai ou o pai, ou outras persoas. Pero outras veces, estes celos resultan máis sutís. Unha das situacións máis habituais é que teña un retroceso na súa autonomía: vólvese a facer pis encima, xa non é capaz de vestirse só, espértase máis a miúdo polas noites ou quere usar chupete de novo. Estas regresións son signos de que sente desprazado e reclama a atención que lle prestades ao bebé comportándose como el.
Como traballar os celos nos nenos
Como adultos, podédesvos esforzar en evitar que os celos entre irmáns xurdan dándolles a ambos a atención e agarimo que necesitan, aínda que en gran parte os celos dependerán de como senta o voso fillo ante a nova incorporación familiar.
Para previr, xestionar ou traballar os posibles celos é importante que os outros irmáns formen parte dos preparativos da llegada do novo bebé, que sentan partícipes. Podedes apoiarvos nas seguintes actividades:
- Convidarlle a acudir ás visitas médicas e as ecografías, sempre que vos sexa posible.
- Podedes facerlle partícipe na elección do nome, na compra das novas cousas para o bebé, etc.
- Atendede todas as preguntas, dúbidas ou medos que lle xurdan. Tentade responder de forma adaptada á súa idade madurativa e a súa capacidade de entendemento.
- Anticipádelle que o bebé requirirá moita atención e tempo, porque aínda non sabe facer as cousas en por si. Non é boa idea animarlle con posibles actividades que aínda tardarán moito tempo en darse, como que poderá xogar con el.
- Practicade con bonecos como son os coidados que precisa un recentemente nacido grazas ao xogo simbólico: o baño, a alimentación, o silencio que precisa á hora do soño, etc.
- Explicade contos para traballar os celos entre irmáns que tratan a chegada dun novo bebé á familia. Así poderedes crear un espazo onde poida expresar ou ver as diferentes emocións que xera entre os seus membros, posibles maneiras de xestionalo, etc.
- O primeiro contacto co bebé é un momento que debe ser tido en conta. Pode ser no mesmo hospital, pero o importante é que sexa nun lugar e momento no que vos atopedes tranquilos, idealmente sen máis familiares diante para darlle toda a atención ao neno e que non senta desprazado. Tede en conta que poida que o irmán ou a irmá maior móstrese moi ilusionado por coñecer ao seu irmán, ou que aparente indiferenza. Non lle forcedes a coller en brazos ao bebé.
- Sede conscientes sobre aqueles momentos nos que os celos poden dispararse. A miúdo os celos non aparecen ata que o pequeno comeza a ter máis autonomía e os irmáns maiores son conscientes da alegría que xera calquera avance: a primeira vez que se dá a volta en por si, o inicio do gateo, ou cando manexa a culler para comer, por exemplo. É normal celebrar o fito do bebé, pero non vos esquezades de agradecerlle ao irmán ou irmá cando axudou a recoller a mesa, ordenou os seus xoguetes, terminouse toda a cea….
- Respectade e validad os sentimentos do voso fillo: “entendo que esteas enfadado porque non podemos ir ao parque agora, pero en canto cambiemos ao bebé sairemos a dar un paseo”. Será imprescindible para que poida entender que o voso amor non se divide, senón que se multiplica.
- Garantide e reservade un espazo exclusivo para o voso fillo ou filla maior, tentando seguir coas súas rutinas (ir ao parque, o baño, ler un conto antes de deitarse…) así poderá seguir sentindo que vos ten cerca. É útil antepor ás veces as súas necesidades ás do bebé, por exemplo “dicíndolle” ao bebé que debe esperar uns minutos o cambio de cueiro porque estades a xogar co seu irmán ou irmá maior.