Medikuek eta haurdunaldiko azterketek haurdunaldiaren garapen optimoa eta balizko konplikazioak atzematea dute helburu. Diziplina anitzeko profesional-talde batek egiten ditu (emagina, obstetra, familia-medikua…), eta bisita-kopurua aldatu egin daiteke, haurdunaldia arrisku handikoa edo txikikoa den. Azken horrek kontrol gehiago beharko ditu. Segimendu-protokoloak autonomia-erkidego batetik bestera edo ospitaleen artean ere alda daitezke. Oso normala da, une honetan, zalantza ugari sortzea: noiz joan behar duzue medikuarengana lehenengo bisitarako haurdun bazaudete, zenbat denbora iraungo duten azterketak edo zer gertatuko den kontrol horietan.
Noiz joan medikuarengana haurdun bazaude
Oro har, komeni da haurdunaldiko lehen bisita egitea, haurtxo baten zain zaudetela jakin orduko, edo, beranduenez, hilekoaren bigarren falta edo haurdunaldiko 10. astea baino lehen.
Haurdunaldia osasun publikoan kontrolatuko bada, ohiko protokoloa familiako medikuarekin edo emagin batekin hitzordua eskatzea da. Haiek, berriz, erreferentziako obstetrara bidaliko zaituztete. Jarraipena osasun pribatuan egingo bada, ohikoa da haurdunaldiaren lehenengo kontsulta obstetrarekin zuzenean eskatzea.
Lehen bisita honen helburua da zuen historia medikoa ezagutzea, beharrezkoak badira gomendatutako bitamina-osagarriak hastea eta informazioa ematea elikadurari, infekzioen prebentzioari, ariketa fisikoari, ohitura toxikoak uzteari eta amaren zaintza orokorrari buruz, besteak beste.
Haurdunaldiko lehen hiruhilekoan jaio aurreko probak (haurdunaldiko 1. astetik 13. astera)
- Odol eta gernu analisiak. Haurdunaldiko 8. eta 12. asteen artean egiten dira, anemia eta tiroidearen edo glukosaren (azukrea) asaldurak detektatzeko, GIBa bezalako infekzioak baztertzeko eta errubeola bezalako beste batzuen aurrean immunizatuta zaudeten jakiteko.
- Odol-taldea, Rh eta Coombs. Baliteke haurtxoak odol-talde desberdinak izatea. Coombsen testaren bidez, amaren antigorputzak bilatzen dira, haurtxoaren odolari eraso egiteko eta jaioberriaren gaixotasun hemolitikoa eragiteko.
- Lehen hiruhilekoaren ekografia. 8. eta 13+6. asteen artean egiten da (13 aste eta 6 egun), autonomia-erkidegoaren arabera. Helburu hauek ditu: haurraren bihotz-taupadak dauden egiaztatzea, haurdunaldi-adina kalkulatzea (haurdunaldi-asteak) eta organo garrantzitsuenen (garuna, bihotza…) prestakuntza berrikustea.
- Anomalia kromosomikoen bahetzea. Haurdun zaudete guztiek jaio aurreko test bat egiteko aukera duzue, kromosomen alterazio batek eragindako sindromeren bat izateko arrisku handiena duten haurrak identifikatzeko. Ohikoenak Down-en sindromea, Edwards eta Patauren sindromea dira. Bahetze hori arriskua detektatzeko proba bat da, ez diagnostiko bat. Bahetze hori egiteko hainbat teknika daude. Hedatuena lehen hiruhilekoko bahetze konbinatua da, Triple Screening ere esaten zaiona.
Proba hori 11. eta 13. asteen artean egiten da, eta haurrak sindrome batzuk izateko duen arriskua kalkulatzen da, amaren adinaren, garondoan duen tolesturaren eta odol-analisian zehazten diren balioen arabera. Emaitza arrisku ertain edo handiko probabilitatea bada, obstetrak gomendatu dezake azterketa handitzea, amaren odolean dagoen fetuaren DNA askearen test baten bidez edo proba diagnostiko inbaditzaileagoen bidez, hala nola amniozentesi bat (likido amniotikoaren analisi bat) edo biopsia koriala (likido amniotikoaren edo plazentaren zelula fetalak biltzen dira, haien DNA aztertzeko).
Bisitak eta probak haurdunaldiko bigarren hiruhilekoan (haurdunaldiko 14. astetik 27. astera)
- Haurdunaldiko diabetesaren bahetzea. O’Sullivanen testa da, eta glukosaren (azukrea) metabolismoaren asaldurarik ez izateko balio du. 50 gramoko glukosa prestakin bat hartu eta odoleko balioak 60 minutu geroago ikustean datza.35 urtetik gorako emakumezkoetan, obesitatea, diabetea eta haurdunaldiko diabetesaren aurreko haurdunaldiak dituztenetan, proba hori lehen hiruhilekoko analisian eginen da.
- Bigarren hiruhilekoaren ekografia. 19. eta 21. asteen artean egiten da. Ekografia morfologikoa ere esaten zaio, eta malformazioak atzematen laguntzen du, baita haurraren egoera, bilakaera eta garapena ezagutzen ere. Ekografia honetan ikusten da haurraren sexua.
- Beste odol-analisi bat eta kontrol-gernua egiten dira.
Bisita medikoen programazioa haurdunaldiko hirugarren hiruhilekoan (28. astetik erditzera arte)
- Hirugarren hiruhilekoaren ekografia. 34. eta 36. asteen artean egiten da, eta helburua haurraren posizioa ikustea da: aurkezpen zefalikoan dagoen (burua beherantz duela, jaiotzeko prest), edo beste jarrera batean, eta fetuaren pisua zenbatestea, besteak beste.
- B taldeko estreptokokoaren baheketa. Haurdunaldiko 35-37. astean baginako eta ondesteko fluxuaren lagin bat makiltxo batekin hartuz egiten da. Bakterioa badela baieztatuz gero, erditzean antibiotiko endobenosoak hartzea gomendatu diezazuekete, haurtxoa bakterioak kutsa baitiezaioke eta horrek infekzio-arriskua ekar liezaioke.
